Ocak 2025 - Gazete Desek

Necati Arabacı: İzmir’deki en büyük mafya babası!

Uluslararası tanınırlığa sahip bir mafya lideri olan Necati Arabacı, Almanya’dan Türkiye’ye uzanan suç ağlarıyla dikkat çekiyor. İzmir mafyası dendiğinde akla ilk gelen isimlerden biri olan Arabacı, fuhuş, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı gibi organize suçların içinde yer almış bir figür olarak biliniyor.

Necati Arabacı’nın ailesi Konya’nın Beyşehir ilçesine bağlı Yeşildağ köyünden geliyor. Kendisi 14 Şubat 1972’de Almanya’nın Köln şehrinde doğdu. Suç dünyasına bar fedaisi olarak giren Arabacı, Hells Angels motosiklet kulübüne katılarak organize suçlar içinde yükseldi.

Hells Angels bağlantısı

1948’de ABD’de kurulan Hells Angels, zamanla yasa dışı faaliyetleriyle tanınan bir yapıya dönüştü. Uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, fuhuş ve şantaj gibi suçlarla anılan örgüt, dünyanın dört bir yanında etkili oldu. Türkiye’de ise bu yapının ön plana çıkması, Necati Arabacı sayesindedir.

2002’de Almanya’da başlatılan bir soruşturma sonucunda tutuklanan Arabacı, suç örgütü kurmak, gasp, fuhuş ve insan kaçakçılığı suçlarından dokuz yıl hapis cezası aldı. Hapisteyken bile karanlık işlerini sürdüren Arabacı, uyuşturucu ve fuhuş ticaretinde etkisini artırdı.

Serbest kalma ve İzmir’deki etkisi

2007’de Almanya’dan sürgün edilen Arabacı, 2010 yılında Hells Angels MC Nomads Türkiye’nin lideri oldu. Avrupa genelindeki organize suç ağını büyüttüğü iddia edilen Arabacı, 2013’te sahte Bulgar pasaportuyla Almanya’ya gizlice girdi.

2015’ten bu yana Avrupa Birliği çapında tutuklama emri bulunan Arabacı, Haziran 2018’de Türkiye’de tutuklandı, ancak delil yetersizliğinden serbest bırakıldı. 2020 ve 2023 yıllarında da tutuklansa da tekrar serbest kaldı.

Arabacı’nın Ayhan Bora Kaplan gibi isimlerle ilişkisi bulunuyor. Kaplan’ın oğlunun sünnet düğününe katılan Arabacı, Türkiye’deki organize suç dünyasıyla olan bağlarının göstergesi olarak görülüyor.

Gerçek güç nedir?

Suç ve mafya düzeni, kimi zaman güç ve para kazanmanın bir yolu olarak sunuluyor. Oysa gerçek güç; halkına ve geleceğine değer katan insanlar olmaktan geçer. Türkiye, mafya düzenine değil; eğitimli, çalışkan ve ahlaklı nesillere emanettir. Aydınlık yarınlar için suç ve kaos yerine, hukukun ve adaletin egemen olduğu bir toplum hedeflenmelidir.

Klavyeden mahkeme salonuna: Sosyal medyada hakaret suçu

Hakare t, bir kişinin onur, şeref ve saygınlığını zedeleyecek nitelikte söz, davranış veya paylaşımlarda bulunulması olarak tanımlanır. Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi, hakareti suç olarak düzenlemiş ve buna ilişkin cezai yaptırımlar öngörmüştür. Hakaret; doğrudan bir bireyin yüzüne karşı yapılabileceği gibi, yazılı, görsel veya sosyal medya gibi platformlar üzerinden de işlenebilir.

Sosyal medya üzerinden hakaret nedir?

Sosyal medya üzerin den hakaret, bir kişinin sosyal medya platformları (örneğin Twitter, Instagram, Facebook vb.) aracılığıyla aşağılayıcı, küçük düşürücü veya kişilik haklarını ihlal eden içeriklere maruz bırakılmasıdır. Bu durum, şu şekillerde gerçekleşebilir:

Yorumlar: Sosyal medya platformlarında, bir gönderiye ya da paylaşıma hakaret içerikli yorumlar yazmak sık rastlanan bir hakaret türüdür. Örneğin, bir kişinin gönderisinin altına aşağılayıcı, onur kırıcı ya da küçültücü ifadeler eklemek bu kapsama girer. Hakaret içeren yorumlar, hem mağdurun psikolojik olarak zarar görmesine neden olabilir hem de toplum önünde küçük düşürme amacını taşır. Bu tür yorumlar, genellikle açıkça görülebilir ve aleni kabul edilir.
Tweet/Paylaşım: Twitter(X), Facebook ya da Instagram gibi platformlarda bir kişiye yönelik hakaret içeren ifadelerle gönderi veya tweet paylaşmak da hakaret suçunun işlenme biçimlerinden biridir. Örneğin, bir kişiye yönelik aşağılayıcı bir benzetme ya da suçlama içeren bir tweet atılması, hakaret kapsamına girer. Paylaşımın aleni yapılması durumunda (örneğin, herkese açık bir şekilde paylaşılması) bu suçun cezasını artırılabilir. Bu tür durumlarda, mağdurun adının açıkça belirtilmesi gerekmez; paylaşımın muhatabı anlaşılabiliyorsa hakaret suçu oluşur.
Mesajlar: Hakaret içerikli ifadelerin özel mesaj yoluyla bir kişiye gönderilmesi de hakaret suçu oluşturur. Bu durum, sosyal medya platformlarının mesajlaşma özelliği kullanılarak gerçekleştirilir. Örneğin, bir kişinin Instagram veya WhatsApp üzerinden tehditkar ya da onur kırıcı ifadeler içeren bir mesaj alması bu kapsama girer. Mesaj yoluyla yapılan hakaret, aleni kabul edilmese de mağdurun özel hayatında rahatsızlık yaratması nedeniyle cezai yaptırım gerektirir. Bu tür durumlarda, mesaj içerikleri delil olarak kullanılabilir.
Paylaşılan İçerik: Hakaret suçu, yalnızca doğrudan bir paylaşım yapmakla değil, hakaret içeren başka bir gönderiyi paylaşmak veya bu tür içerikleri destekleyici şekilde retweet etmek ya da yeniden yayınlamak suretiyle de işlenebilir. Örneğin, bir kişiye yönelik aşağılayıcı bir tweeti retweet etmek veya hakaret içerikli bir Facebook gönderisini paylaşmak bu kapsamdadır. Bu tür eylemler, hakarete katkıda bulunma olarak değerlendirilir ve hukuki sorumluluk doğurabilir.

Yargıtay’a göre beğenmek değil, paylaşmak suç!

Yargıtay, sosyal medya üzerinden hakaret suçuna ilişkin önemli bir karar almıştır. Kararda, hakaret içerikli bir gönderinin “beğenilmesinin” suç teşkil etmeyeceğine hükmedilmiş, ancak aynı gönderinin “retweet edilmesi” veya yeniden paylaşılmasının hakaret suçunun işlenmesi anlamına gelebileceği belirtilmiştir. Yargıtay, beğenme işleminin sadece kişinin gönderiye onay verdiğini veya ilgi gösterdiğini ifade ettiği, ancak bu eylemin başkalarına yayılmasına doğrudan katkı sağlamadığı gerekçesiyle suç unsuru oluşturmadığına dikkat çekmiştir. Buna karşılık retweet veya paylaşım eylemi, gönderinin içeriğini daha geniş bir kitleye ulaştırdığı için hakaret suçuna doğrudan dahil olma anlamı taşıyabilir. Bu karar, sosyal medya platformlarındaki kullanıcı eylemlerinin hukuki sonuçları açısından kritik bir örnek oluşturmaktadır.

Sosyal medyada hakaret suçu ve hukuki boyutları

İnternet ortamında bireylere yönelik onur ve saygınlık zedeleyici hakaretler, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 125. maddesi uyarınca suç teşkil eder. Sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçları, genellikle aleni olduğu için cezalar %16.67 oranında artırılır. Günümüzde en yaygın sosyal medya suçlarından biri olan hakaret, kullanıcıların sahte veya gerçek hesapları üzerinden işledikleri bir suç haline gelmiştir. TCK’nın 125-131. maddeleri arasında düzenlenen bu suç, hukuki süreçlerde sıkça karşılaşılan bir konudur.

Hakaret suçu nasıl değerlendirilir?

Hakaret suçu, kişinin onurunu zedeleyen somut bir olay isnat edilmesi veya sövme şeklinde gerçekleşir.
Suçun aleni işlenmesi (örneğin herkesin görebileceği şekilde sosyal medya paylaşımı) cezada artış yapılmasına neden olur.
Hakaret suçunda mağdurun açıkça belirtilmesi gerekmez; eğer hakaretin mağdura yönelik olduğu belirlenebiliyorsa suç oluşur.

Sosyal medya üzerinden hakaretin cezası

3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası verilebilir.
Suç aleni işlenmişse ceza oranı %16.67 artırılır.
Ayrıca mağdur, hakaret eden kişi hakkında manevi tazminat davası açabilir.

Sosyal medyada hakaret suçu karşısında yapılması gerekenler

Hakaret suçuna maruz kalınması durumunda, delil niteliği taşıyacak içeriklerin hızlı bir şekilde kaydedilmesi ve şikayet sürecinin başlatılması önemlidir. Failin kimliğinin belirlenmesi sürecinde sahte hesaplarla karşılaşmak soruşturmayı zorlaştırabilmektedir. Hakaret suçu, şikayete tabi bir suçtur ve bu süre içinde delillerin (paylaşımın ekran görüntüsü, mesaj kaydı vb.) toplanması önemlidir. Sosyal medyada hakarete uğrayan kişi, şikayetçi olmak için 6 aylık bir sürede başvuruda bulunmalıdır.

Sosyal medya üzerinden hakaret suçu en sık karşılaşılan suç tiplerinden biri olması gerekçesiyle aklınıza ”Söylemimin hakaret olup olmadığını nasıl öğrenebilirim?” sorusu gelmiş olabilir. Gazete Desek olarak ”Hakaret Sayılan Kelimeler” ve ”Hakaret Sayılmayan Kelimeler”i sizler için derledik. İncelemeyi unutmayın, hukukla kalın…

Squid Game gerçek hikayesi (1986)

Son yılların en popüler yapımlarından biri olan Squid Game, yayımlandığı günden bu yana hem eleştirmenlerden hem de izleyicilerden büyük beğeni topladı. Ancak diziyle ilgili internette dolaşan bazı söylentiler, hikâyenin gerçek bir olaydan esinlenmiş olabileceğini öne sürüyor.

Özellikle, “1986 yılında Güney Kore’de yaşandığı iddia edilen ölümcül bir oyun organizasyonu” sosyal medyada oldukça dikkat çekmiş durumda. Peki, bu iddiaların aslı nedir? İşte ayrıntılar…

1986’da gerçekleştiği iddia edilen olay

Bazı Squid Game hayranlarının ortaya attığı bu iddia, 1986 yılında Güney Kore’de düzenlendiği söylenen ölümcül bir yarışmaya dayanıyor. Söylentiye göre, büyük bir ödül için yarışan katılımcılar arasında sadece kazananlar hayatta kalmış, diğerleri ise yaşamını yitirmişti.

Ancak, bu iddiaları destekleyen hiçbir somut kanıt bulunmuyor. Güney Kore basınında ya da uluslararası kaynaklarda bu tür bir olayla ilgili herhangi bir haber veya belgeye rastlanmamış. Görünen o ki bu hikâye, sosyal medya platformlarında yayılan bir şehir efsanesi olmanın ötesine geçemiyor.

Sosyal medyada paylaşılan fotoğraflar gerçek mi?

İnternette dolaşan bazı fotoğraflar, iddiaları desteklemek için öne sürülse de gerçeği yansıtmıyor. Örneğin:

Fotoğraflardan biri, bir Japon internet sitesinde mahkûmların transferi sırasında çekildiği belirtilen bir görüntü.
Başka bir görselde, Çinli sporcuların bir yarışta koştuğu görülüyor.
Çocukların yer aldığı bir başka fotoğraf ise Squid Game ile ilgisiz, tamamen farklı bir siyasi olaya dayanıyor.

Bu görsellerin hiçbiri, iddiaları destekleyen bir kanıt sunmuyor.

Dizinin yaratıcısı Hwang Dong-hyuk ne söylüyor?

Dizinin yaratıcısı Hwang Dong-hyuk, Squid Game’in tamamen kurgusal bir hikâye olduğunu defalarca dile getirdi. Hikâyenin ilham kaynaklarını ise şu şekilde sıralıyor:

Güney Kore’deki ekonomik eşitsizlikler ve borç krizleri
2009 yılında yaşanan ekonomik zorluklar
Çocukluk oyunlarının nostaljik ama gerilimli yapısı

Hwang, diziyi yazarken herhangi bir şehir efsanesinden veya gerçek olaydan esinlenmediğini, hikâyenin kendi hayal gücü ve toplumsal gözlemlerine dayandığını açıkça belirtiyor.

1986 iddiaları: Bir komplo teorisi

Squid Game’in gerçek bir hikâyeye dayandığını savunan bu tür iddialar, dizinin popülerliğini artırsa da genellikle birer komplo teorisi olmaktan öteye geçemiyor. “1986 olayı” iddiası da bu teorilerin bir parçası. İnsanlar, sıklıkla popüler dizi ve filmleri gerçek olaylarla ilişkilendirmeye çalışarak bu yapımların etkisini daha da büyütüyor.

Squid Game’in ilgi görmesinin nedeni ne?

Dizi, modern toplumda kapitalizm ve eşitsizlik gibi sorunları güçlü bir şekilde yansıtarak izleyicilerle bağ kurmayı başardı. Borç altında ezilen insanların çaresizliği, umut arayışı ve hayatta kalma mücadelesi gibi temalar, dizinin gerçekçi bir hikâye gibi algılanmasına da zemin hazırladı.

Kurgu mu, gerçek mi?

Squid Game, toplumsal gerçeklerden esinlenen ancak tamamen kurgusal bir hikâye sunuyor. “1986’da yaşanan olay” iddiaları ise hiçbir somut kanıt taşımıyor ve tamamen bir şehir efsanesi niteliği taşıyor. Yine de bu tür teoriler, dizinin popüler kültür üzerindeki etkisini ve insanlar üzerindeki güçlü izlenimini gözler önüne seriyor.

Elektrik faturalarında yeni dönem ne ifade ediyor? Başka ülkelerde durum ne?

Elektrik faturalarında yeni düzenleme 1 Şubat’ta başlıyor! Aylık 417 kilowattsaat tüketimin üzerindeki aboneler artık elektriği gerçek maliyetine göre ödeyecek. Türkiye’deki bu değişikliğin etkileri tartışılırken, Almanya, Fransa ve İngiltere gibi ülkelerde uygulanan benzer modeller dikkat çekiyor. Peki, sosyal adalet ve enerji tasarrufu nasıl sağlanabilir?

Türkiye, 1 Şubat’tan itibaren elektrik faturalarında yeni bir döneme giriyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın açıkladığı düzenlemeye göre, aylık elektrik tüketimi 417 kilowattsaatin üzerinde olan aboneler, artık sübvansiyonlu fiyat yerine elektriği gerçek maliyetine göre ödeyecek. Bu durum, yaklaşık 1,2 milyon aboneyi doğrudan etkileyecek. Özellikle büyük evlerde yaşayan, elektrikli araç kullanan ve yüksek enerji tüketen kesimlerin bu düzenlemeden ciddi şekilde etkilenmesi bekleniyor.

Yeni düzenleme neden yapıldı?

Bakanlık, enerji sübvansiyonlarının yüksek maliyeti nedeniyle bu adımın gerekli olduğunu savunuyor. Ayrıca, yüksek tüketimi sınırlamak ve enerji verimliliğini artırmak hedefleniyor. Ancak, bu düzenlemenin ekonomik yükü artırması ve sosyal adalet açısından sorun yaratabileceği tartışılıyor. Peki, bu uygulamaya benzer durumlar başka ülkelerde nasıl işliyor?

Başka ülkelerde durum nasıl?

Almanya

Almanya, enerji fiyatlarındaki artışa karşı kapsamlı bir strateji uyguladı. Ülkede, yüksek tüketim yapan haneler için elektrik fiyatlarında artış yapılırken, düşük gelirli ailelere enerji yardımı sağlandı. Ayrıca, enerji verimliliğini artıracak projelere ciddi yatırımlar yapıldı. Örneğin, enerji tasarrufu sağlayan cihazlar için devlet teşvikleri verildi. Bu süreçte halkın bilinçlendirilmesi için de geniş çaplı kampanyalar düzenlendi.

Fransa

Fransa’da elektrik fiyatları üzerinde devlet kontrolü bulunuyor. Ancak, enerji krizleri sırasında yüksek tüketim yapan hanelerden daha fazla ücret alınarak tasarruf teşvik ediliyor. Fransa’da yenilenebilir enerji projelerine ağırlık verilmesi ve enerji tasarrufu kampanyalarıyla enerji tüketimi dengelenmeye çalışılıyor.

İngiltere

İngiltere’de enerji fiyatlarındaki dalgalanmalar, “Enerji Fiyat Tavanı” uygulamasıyla kontrol altında tutuluyor. Ancak yüksek gelirli ve fazla tüketim yapan haneler, daha yüksek fiyatlarla karşı karşıya kalıyor. Bunun yanında, enerji verimliliği sağlayan uygulamalara geçiş yapmaları için teşvik ediliyorlar.

Türkiye’nin durumu farklı mı?

Türkiye’nin enerji düzenlemesi, doğrudan yüksek tüketim yapan kesimlere yönelik olsa da, düşük gelirli vatandaşları koruma konusunda herhangi bir özel destek sunulmuyor. Almanya ve Fransa gibi ülkelerde bu tür reformlar genellikle sosyal dengeyi gözeten tedbirlerle desteklenirken, Türkiye’de sürecin bu yönü eksik kalmış görünüyor.

Türkiye’deki bu yeni düzenlemenin enerji tasarrufu ve mali sürdürülebilirlik açısından önemli hedefleri olsa da, halkın büyük bir kısmını ekonomik açıdan zorlayacağı açık. Özellikle düşük gelirli ve geniş aileler için bu düzenlemenin etkileri daha ağır olabilir. Diğer ülkelerdeki örnekler incelendiğinde, Türkiye’nin de enerji reformlarında sosyal adalet mekanizmalarını geliştirmesi gerektiği görülüyor.

Türkiye’de kaç siyasi parti var? (GÜNCEL)

Türkiye’de faaliyette olan 169 siyasi parti, demokrasi için çeşitlilik mi, yoksa siyasi enflasyon mu yaratıyor? Bu kadar partiye gerçekten gerek var mı?

Türkiye, demokratik bir ülke olarak siyasi çeşitliliğe önem veren bir yapıya sahiptir. Ancak, 2025 yılı itibarıyla faaliyette olan 169 siyasi partiyle bu çeşitlilik, bazıları tarafından bir “siyasi enflasyon” olarak değerlendiriliyor. Bu durum, “Bu kadar partiye gerçekten gerek var mı?” sorusunu akıllara getiriyor.

Demokrasi ve parti çokluğu…

Demokrasi, farklı görüşlerin temsil edilmesi ve halkın seçme hakkını kullanabilmesi için birden fazla partiyi gerektirir. Ancak, siyasi partilerin bu kadar fazla sayıya ulaşması, sistemin etkinliğini ve gerekliliğini sorgulatan bir noktaya gelmiş durumda. Mevcut tabloda, partilerin büyük bir kısmı ne mecliste temsil ediliyor ne de geniş bir tabana sahip. Çoğu, yalnızca kuruluş aşamasında kalıyor veya seçimlerde çok az oy alarak faaliyetlerini sürdürüyor.

169 parti: Gereklilik mi, karmaşa mı?

169 faal siyasi parti, vatandaşın tercihini genişletmek yerine kafa karışıklığına yol açabiliyor. Özellikle seçim dönemlerinde seçmen, küçük partilerin varlığı nedeniyle oy pusulasında yüzlerce farklı seçenekle karşılaşıyor. Bu durumun yaratabileceği olası sonuçlar şunlardır:

Siyasi görünürlük eksikliği: Birçok parti, halk arasında yeterince tanınmıyor ve geniş çaplı bir kampanya yürütme gücüne sahip değil.
Temsiliyet sorunu: Küçük partiler genellikle düşük oy oranlarına sahip olduğundan, mecliste temsil edilme ihtimalleri düşük.

Siyasi partilerin kuruluş kolaylığı

Türkiye’de siyasi parti kurmak için nispeten kolay şartlar sunulması, bu sayının artmasında önemli bir etken. Siyasi partilerin kurulabilmesi için en az 30 kişinin bir araya gelmesi ve belirli prosedürleri yerine getirmesi yeterli. Ancak, bu kolaylık çoğu zaman kalıcı ve etkili olmayan yapılar ortaya çıkarabiliyor. Partilerin birçoğu yalnızca tabela partisi olarak kalırken, aktif bir kitleye ulaşmayı başaramıyor.

Bu kadar partiye gerçekten ihtiyaç var mı?

Çok partili bir sistem, elbette demokrasinin sağlıklı işlemesi için önemlidir. Ancak, bu kadar fazla partinin varlığı, demokrasiye zarar verme riski de taşır. Türkiye’de siyasi partilerin büyük bir kısmı, benzer ideolojilere sahip oldukları halde birleşmek yerine ayrı partiler kurarak bölünmüş bir yapı oluşturuyor. Bu durum, siyasi gücün dağılmasına ve etkili politikaların uygulanmasının zorlaşmasına neden oluyor.

Alternatif bir yaklaşım: Konsolidasyon

Mevcut durumun daha etkin bir hale getirilebilmesi için partiler arasında konsolidasyon, yani birleşmelerin teşvik edilmesi bir çözüm olabilir. Benzer ideolojilere sahip partilerin bir araya gelmesi:

Daha güçlü bir siyasi alternatif yaratır,
Mecliste temsil edilmeyi kolaylaştırır.

Seçmenin gözüyle: Karmaşa ve güvensizlik

Bu kadar çok partinin varlığı, seçmende güvensizlik yaratabilir. Halk, yalnızca seçim döneminde adını duyduğu veya herhangi bir ciddi politika üretmeyen partilere karşı mesafeli bir tavır sergileyebilir. Bu durum, uzun vadede demokrasiye olan inancın zayıflamasına neden olabilir.

Az ve öz daha etkili olabilir

169 siyasi partinin varlığı, demokrasi adına zengin bir görüntü sunsa da, uygulamada büyük bir etkinlik sorununa yol açıyor. Daha az ama güçlü partilerin varlığı, siyasetin daha etkili işlemesini ve halkın temsil edilmesini kolaylaştırabilir. Bu nedenle, siyasi partilerin kurulması ve faaliyet göstermesiyle ilgili kriterlerin gözden geçirilmesi, Türk demokrasisinin daha sağlıklı işlemesi için önemli bir adım olabilir.

Demokrasinin temel taşlarından biri olan siyasi partiler, yalnızca varlıklarıyla değil, ürettikleri politikalar ve halk üzerindeki etkileriyle değerlidir. Türkiye’nin geleceği, bu yapıyı daha etkin ve sade bir hale getirmekten geçebilir.

İstifa eden işçiler de tazminat alabilir! Ama hangi durumlarda?

İşçilerin işten çıkarılmaları durumunda tazminat hakları, iş hukukunda önemli bir yer tutmaktadır. Ancak işçilerin istifa etmeleri durumunda tazminat alıp alamayacakları konusu daha az bilinen ve tartışmalı bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yazımızda işçinin kendi isteğiyle işten ayrıldığı durumlarda, hangi koşullar altında tazminat hakkı elde edilebileceğini inceleyeceğiz.

Kendi isteğiyle işten ayrılan çalışanlar için tazminat hakkı ne zaman doğar?

İşçilerin kendi iradeleriyle işten ayrılmaları durumunda, çoğu zaman tazminat alma hakları yoktur. Ancak, bazı özel durumlar söz konusu olduğunda, işten kendi isteğiyle ayrılan çalışanlar da tazminat alabilirler. Bu özel şartlar ise şunlardır:

Sağlık nedenleri

Çalışanın sağlık durumu, işyerinde görevini yerine getirecek durumda olmamayı gerektirecek kadar kötüleşmişse, tazminat hakkı doğabilir. Bu durumda, sağlık raporuyla bu durum belgelenmelidir.

İşverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlar

İşverenin, çalışana karşı mobbing, cinsel taciz gibi ahlaka aykırı eylemlerde bulunması, işçinin iş sözleşmesini feshetmesi ve tazminat talep etmesine sebep olabilir. Bu tür durumlar, haklı fesih sebebi sayılır.

Askerlik durumu

Erkek çalışanlar, askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrıldıklarında da tazminat almaya hak kazanırlar. Bu durumda, askerlik durumunu kanıtlayan belgelerle işverene başvurulmalıdır.

Emeklilik ve yaşlılık aylığı

Emekli olan veya yaşlılık aylığı almaya hak kazanan çalışanlar, kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında tazminat alabilirler. SGK’dan alınan belgelerle emeklilik durumu kanıtlanmalıdır.

Kendi isteğiyle işten ayrılma durumunda tazminat almak için gereken şartlar

Kendi isteğiyle işten ayrılan bir çalışanın tazminat hakkı kazanabilmesi için belirli koşulların yerine getirilmesi gerekir:

Dilekçe verilmesi: Çalışan, işten ayrılma nedenini ve tazminat talebini içeren bir dilekçeyi işverene sunmalıdır.
En az 1 yıl çalışma süresi: Çalışanın, işyerinde en az bir yıl boyunca çalışmış olması gerekmektedir.
Durumun belgelendirilmesi: Sağlık raporu, askerlik belgesi veya emeklilik belgeleri gibi resmi evraklarla ayrılma nedeni kanıtlanmalıdır.

Tazminat hesaplaması: Ne kadar alırım?

Tazminat hesaplaması, birkaç faktöre bağlıdır:

Çalışma Süresi: Çalışanın şirkette geçirdiği toplam süre tazminatın miktarını doğrudan etkiler.
Brüt Ücret: Çalışanın aldığı brüt maaş, tazminatın belirlenmesinde dikkate alınır.
İkramiye ve Diğer Haklar: Varsa, çalışanın hak kazandığı ikramiye ve diğer ödemeler de tazminata eklenir.

Tazminat miktarı, işçinin işten ayrılma şekli ve durumu ile ilgili olarak değişkenlik gösterebilir. Bu konuda belirleyici olan unsurlar arasında işçinin çalışma süresi, iş yerindeki pozisyonu, iş sözleşmesinin feshine yol açan sebepler ve diğer koşullar yer almaktadır. Dolayısıyla, tazminat miktarının ne kadar olacağı, yalnızca yasal düzenlemelere dayanarak değil, aynı zamanda hâkimin takdirine ve somut şartlara bağlı olarak belirlenir. Hâkim, olayın özel koşullarını değerlendirerek her bir taraf için en uygun tazminat miktarını belirleyebilir. Bu sebeple, tazminat miktarının her durumda farklılık göstermesi mümkündür.

Cinsel istismara uğruyorum: Ne yapmalıyım?

Cinsel istismar; maruz kalındığında mağdurun fiziksel, duygusal ve psikolojik sağlığı üzerinde ciddi hasarlara neden olabilen bir durumdur. Bu yazımızda ”Cinsel istismar nedir?”, ”Cinsel istismarın türleri nelerdir ve ben hangisine maruz kalıyorum?”, ”Cinsel istismara maruz kaldığımda hangi hukuki yollara başvurabilirim?” gibi soruların cevaplarını sizlerle paylaşmayı hedefliyoruz.

Cinsel istismar nedir?

Cinsel istismar; bir bireyin cinsel dokunulmazlığının zorla, tehdit, baskı veya mağdurun savunmasız olduğu bir durumdan yararlanılarak ihlal edilmesi anlamına gelir. Türk Ceza Kanunu’na göre bu tür suçlar, mağdurun rızası dışında gerçekleşen ve genellikle cinsel saldırı, tecavüz, cinsel taciz ya da çocukların cinsel istismarını içeren eylemleri kapsamaktadır. Cinsel istismar eylemleri, mağdurların fiziksel, duygusal ve psikolojik sağlığı üzerinde ciddi hasarlara neden olabilmekte ve ağır hukuki yaptırımları beraberinde getirmektedir.

Cinsel istismarın türleri nelerdir?

Türk Ceza Kanunu’na göre cinsel istismar suçları, bireylerin cinsel dokunulmazlığını ihlal eden eylemleri içermektedir. Temel türler aşağıda detaylandırılmıştır:

Cinsel saldırı (TCK madde 102)

Cinsel saldırı, mağdurun rızası dışında cinsel dokunulmazlığını ihlal eden bir suçtur. Bu eylem, cinsel birleşme içerse de içermese de, zorla veya tehditle gerçekleştirilir.

Tecavüz (TCK madde 103)

Tecavüz, bir kişiyi cinsel birleşmeye zorlamak veya tehditle bu eylemi gerçekleştirmek anlamına gelir. Tecavüz, cinsel saldırının en ağır biçimlerinden biridir.

Çocuğun cinsel istismarı (TCK madde 103/A)

Çocukların cinsel dokunulmazlığını ihlal eden her türlü eylem bu kapsamda değerlendirilir. Çocuğu cinsel amaçla sömürmek, cinsel içerikli materyallerin üretimi, bulundurulması veya yayılması da bu suçun kapsamındadır.

Cinsel taciz (TCK madde 105)

Cinsel taciz, sözlü veya davranışsal yollarla bir kişiyi rahatsız etmeyi içerir. Bu suç, genellikle mağdura cinsel içerikli sözler veya hareketlerle yaklaşmayı ifade eder.

Cinsel istismar mağdurlarına hukuki yardım nasıl sağlanır?

Cinsel istismar mağdurlarına hukuki yardım sağlanması, oldukça duyarlı bir konu olup uzmanlık, hassasiyet ve titizlik gerektirir. Bu süreçte mağdurların haklarını korumak, onlara güvenli bir ortam sunmak ve adalete erişimlerini kolaylaştırmak esastır. Cinsel istismar mağdurlarına yönelik hukuki yardımların etkin bir şekilde sunulabilmesi için çeşitli mekanizmalar mevcuttur. İşte bu konuda mağdurlara destek olabilecek başlıca yollar:

Adli yardım ve baroların rolü

Adli yardım büroları ve barolar, özellikle maddi olanakları sınırlı olan mağdurlara destek sağlamak için önemli bir rol oynar. Bu hizmetler kapsamında mağdurlara ücretsiz ya da düşük maliyetli hukuki destek sunulur. Mağdur, baro aracılığıyla bir avukat atanmasını talep edebilir ve dava süreçlerinde bu avukat tarafından temsil edilebilir. Ayrıca baroların kadın hakları merkezleri, kadın ve çocuk mağdurlara özel destek sunarak süreci kolaylaştırır.

Kadın sığınma evleri ve kriz merkezlerinin katkısı

Kadın sığınma evleri ve kriz merkezleri, istismar mağdurlarına yalnızca hukuki destek değil, aynı zamanda güvenli bir barınma ortamı, psikolojik danışmanlık ve sosyal destek sağlar. Bu merkezler, uzman avukatlar ve sosyal hizmet çalışanlarıyla iş birliği yaparak mağdurların hukuki süreçte yalnız hissetmemelerini sağlar ve gerekli tüm yönlendirmeleri yapar.

Polis ve savcılık başvurularının önemi

Cinsel istismar suçlarının bildirilmesi, hukuki sürecin başlatılması için hayati bir adımdır. Mağdurlar, polis karakollarına veya savcılıklara başvurarak suçun soruşturulmasını talep edebilir. Mağdurun ifadesi genellikle uzman ekipler tarafından alınır ve gerekli durumlarda mağdurun haklarını koruyacak önlemler devreye sokulur. Savcılık, mağdurun korunması için uzaklaştırma kararı gibi tedbirler alabilir.

Çocuk izleme merkezlerinin özel rolü

Cinsel istismarın çocukları hedef aldığı durumlarda, Çocuk İzleme Merkezleri (ÇİM), hem adli hem de psikolojik destek sağlayarak önemli bir görev üstlenir. Çocuklar, bu merkezlerde uzman bir ekip tarafından güvenli bir ortamda dinlenir ve adli süreç için gerekli olan ifadeleri alınır. Bu merkezler, çocuk mağdurların psikolojik olarak daha az etkilenmesini sağlamak için özel yöntemler kullanır.

Sivil toplum kuruluşları ve derneklerin çalışmaları

Cinsel istismarla mücadele eden dernekler ve sivil toplum kuruluşları (STK’lar), hukuki destek sağlama konusunda önemli bir destek ağı oluşturur. Bu kuruluşlar, mağdurları bilinçlendirme, hukuki süreçlerde rehberlik etme ve ücretsiz avukat temin etme gibi konularda aktif rol oynar. Ayrıca farkındalık çalışmaları ve eğitim programlarıyla istismarı önleme konusunda topluma katkıda bulunurlar.

Alo 183 sosyal destek hattı üzerinden destek

Türkiye genelinde hizmet veren Alo 183 Sosyal Destek Hattı, mağdurların cinsel istismar ve şiddet konularında bilgi ve destek alabileceği önemli bir iletişim kanalıdır. Mağdurlar, bu hat üzerinden uzman danışmanlarla iletişim kurarak hukuki süreçler hakkında rehberlik alabilir ve gerekli yönlendirmeler yapılabilir.

Üniversitelerin hukuk fakülteleri ve klinik hizmetler

Bazı üniversiteler, özellikle hukuk fakülteleri bünyesinde oluşturulan klinik hizmetler aracılığıyla mağdurlara hukuki destek sağlar. Bu programlar, hukuk öğrencileri ve öğretim üyeleri tarafından yürütülür ve mağdurlara ücretsiz danışmanlık ve dava desteği sunar.

Psikolojik ve sosyal destek hizmetlerinin önemi

Hukuki süreçler boyunca mağdurların psikolojik ve duygusal ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalıdır. Psikolojik danışmanlık hizmetleri, mağdurların travmatik deneyimleriyle başa çıkmalarına yardımcı olurken hukuki profesyonellerle yapılan iş birliği, mağdurun haklarını savunmak için daha etkili bir ortam yaratır. Sosyal hizmet uzmanlarının desteği, mağdurların yeniden güvenli bir hayata adım atmalarını kolaylaştırır.

Bu süreçler, cinsel istismar mağdurlarının adalete erişimini sağlamak, haklarını korumak ve yeniden güvenli bir yaşam inşa etmelerine yardımcı olmak için titizlikle yürütülmelidir. Profesyonel destek ve duyarlılıkla yaklaşmak, mağdurların süreci daha sağlıklı bir şekilde atlatmalarını mümkün kılar.

Cinsel istismar suçunun hukuki sonuçları nelerdir?

Cinsel istismar suçları, Türk Ceza Kanunu’na göre ciddi yaptırımlar içeren suçlardır. Bu suçların hukuki sonuçları, suçun türüne, mağdurun yaşı ve diğer koşullara bağlı olarak değişebilir. İşte cinsel istismar suçlarının bazı hukuki sonuçları:

Cinsel saldırı

Cinsel saldırı suçunda, ceza 3 yıldan başlayarak artırılabilir. Suçun niteliğine göre bu ceza miktarı değişebilir.

Tecavüz

Tecavüz suçunda ceza, 8 yıldan başlayarak artırılabilir. Mağdurun durumu ve yaşına bağlı olarak daha ağır cezalar öngörülebilir.

Çocuğun cinsel istismarı

Çocuğun cinsel istismarı suçunda ceza 8 yıldan başlayarak artırılabilir. Çocuğun yaşına, mağdurla olan ilişkinin niteliğine ve suçun diğer koşullarına göre ceza miktarı değişebilir.

Cinsel taciz

Cinsel taciz suçunda, ceza 1 yıldan başlayarak artırılabilir. Tacizin niteliği ve sürekli olup olmadığı gibi faktörlere bağlı olarak ceza miktarı değişebilir.

Hürriyeti yok sayma ile cinsel istismar

Hürriyeti yok sayma suçları, kişinin rızası olmadan cinsel istismar içeren durumları kapsar. Bu tür suçlarda cezalar suçun niteliğine göre belirlenir.

Cinsel istismar materyali üretme ve yayma

Cinsel içerikli materyal üretme ve yayma suçunda cezalar, 3 yıldan başlayarak artırılabilir.
Cinsel istismar suçlarına karşı alınan hukuki önlemler, suçun niteliğine, mağdurun durumuna ve diğer etkenlere bağlı olarak değişkenlik gösterir. Ancak genel olarak, cinsel istismar suçları ağır cezaları içeren suç kategorileridir ve hukuki süreçler genellikle mağdurun korunması ve adaletin sağlanması amacını taşır. Bu hukuki sonuçlar, suçlu olan kişinin cezalandırılmasını ve mağdurların haklarının korunmasını amaçlar.

Susmayın, hakkınızı arayın!

Cinsel istismar gibi hassas bir durumda yalnız olmadığınızı ve haklarınızı savunabileceğinizi unutmayın. Yaşadığınız durumu en yakın karakola bildirerek hukuki süreci başlatabilirsiniz. Ayrıca bu süreçte duygusal yükünüzü hafifletmek ve iyileşme sürecinizi desteklemek için bir psikolojik danışmandan yardım almanız önemlidir. Kadın sığınma evleri, kriz merkezleri ve Alo 183 Sosyal Destek Hattı gibi kuruluşlar size gerekli rehberlik ve desteği sağlayabilir. Kendinizi güvende hissetmek ve hakkınızı aramak için ilk adımı atmaktan çekinmeyin, susmayın. Adalet sizin yanınızda olacaktır.

65 yaşındaki adamın tacizine uğrayan kız! #FloodVoice

19 yaşındaki kasiyer Nida, çalıştığı mağazada dedesi yaşındaki bir müşterinin tacizine uğradığını iddia ederek olayı sosyal medyada duyurdu. Polise başvuran genç kadına, mağaza yönetimi de avukat desteğiyle sahip çıkıyor. #FloodVoice

19 yaşındaki kasiyer Nida, İstanbul’da çalıştığı bir mağazada müşteri tarafından tacize uğradığını iddia etti. Genç kadın, yaşananları sosyal medya hesabından duyurarak yardım çağrısında bulundu. Mağaza yetkililerinin de destek verdiğini belirten Nida, pazartesi günü avukat eşliğinde savcılığa başvurmaya hazırlanıyor.

Çorap sorma bahanesiyle yaklaştı

İddiaya göre, 65 yaşlarında olduğu belirtilen bir erkek müşteri, Nida’dan çorap reyonunu göstermesini istedi. Müşteri, Nida’ya “Torunum yaşındasın, çok tatlısın” şeklinde sözler sarf ederek yaklaşmaya devam etti. İlk başta niyetini anlamadığını söyleyen Nida, “Dedem yaşında olduğu için fazla önemsemedim” ifadelerini kullandı.

Fiziksel temas iddiası

Ancak genç kasiyerin anlattıklarına göre, söz konusu müşteri kısa süre sonra fiziksel sınırlara da müdahalede bulundu. Önce yanağından makas almakla başlayan tacizin, sarılmaya ve öpmeye çalışmaya kadar ilerlediği, son olarak da göğsünü avuçladığı ileri sürüldü. O sırada Nida’nın bağırarak tepki gösterdiği, fakat müşterinin “Yanlış anladın” diyerek hızla mağazadan kaçtığı iddia edildi.

Genç kız, polise başvurdu

Olayın hemen ardından polise gittiğini belirten Nida, mağaza kameralarındaki görüntülerin belirsizliği nedeniyle şüphelinin teşhisinde zorluk yaşanabileceğini ifade etti. Kendisinin mağduriyetini Twitter üzerinden açıkladığı belirten genç kadın, “En azından sesimi duyurmak istedim. Başka çarem yoktu” dedi.

Mağaza yöneticileri destek oluyor

Nida, attığı tweete gelen destek mesajları sonrasında bölge müdürü ve mağaza müdürüyle görüştüğünü, onların da konuyu yakından takip ettiğini söyledi. Mağaza yönetiminin avukat görevlendirdiği ve Nida’yı savcılığa götürecekleri bildirildi. “Bu konunun çözülmesini umut ediyorum” diyen Nida, “Tek istediğim, böyle olayların cezasız kalmaması ve başka kadınların da sesini duyurabilmesi” ifadeleriyle sözlerini noktaladı.

Olayla ilgili başlatılan yasal sürecin nasıl sonuçlanacağı merakla bekleniyor.

Tarihin en büyük otel yangınları

Dünyanın farklı bölgelerinde yaşanan otel yangınları, ihmallerin ve yetersiz güvenlik önlemlerinin ağır sonuçlarını gözler önüne serdi. Bu trajik olaylar, otel güvenliği yönetmeliklerinin gelişmesine yön verdi

Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi’nde bulunan Grand Kartal Otel’de çıkan yangın, Türkiye’yi yasa boğdu. Gece saatlerinde meydana gelen felakette 79 vatandaşımız hayatını kaybetti. Yangında yaşamını yitirenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyoruz. Bu elim olay, otel güvenliği konusundaki yetersizlikleri ve ihmalleri bir kez daha gündeme taşıdı.

Tarih boyunca yaşanan trajik otel yangınları, yalnızca can kayıplarına değil, aynı zamanda otel güvenlik standartlarının yeniden ele alınmasına neden oldu. İşte dünya genelinde hafızalara kazınan, otel güvenliğinin önemini vurgulayan en büyük otel yangınlarından bazıları:

Rossiya Hotel Yangını (1977)

Moskova’nın en büyük otellerinden biri olan Rossiya Hotel, 25 Şubat 1977’de çıkan yangında adeta cehenneme dönüştü. Resmî rakamlara göre 42 kişi hayatını kaybetti; ancak gayriresmî kaynaklar bu sayının daha fazla olduğunu belirtti. Yetersiz tahliye düzenekleri ve güvenlik önlemleri, yangının Sovyetler Birliği tarihindeki en büyük otel felaketlerinden biri olarak anılmasına neden oldu.

La Salle Hotel yangını (1946)

ABD’nin Chicago şehrinde 5 Haziran 1946’da çıkan yangın, 61 kişinin ölümüne yol açtı. Yangın sırasında otelin yangın merdivenlerinin kilitli olduğu ve dumanın hızla yayıldığı ortaya çıktı. Bu durum, ABD’de otel yangınlarına yönelik güvenlik politikalarının sıkılaştırılmasında önemli bir rol oynadı.

MGM Grand Hotel yangını (1980)

Las Vegas’ta bulunan MGM Grand Hotel’de 21 Kasım 1980’de çıkan yangında 85’ten fazla insan yaşamını yitirdi. Yangın çoğunlukla kumarhane katında yoğunlaşmıştı; ancak dumanın üst katlara hızla sızması, birçok kişinin zehirlenerek hayatını kaybetmesine neden oldu. Bu facia, otellerde sprinkler sistemleri ve duman algılama cihazlarının zorunlu hale getirilmesinde etkili oldu.

Winecoff Hotel yangını (1946)

ABD’nin en ölümcül otel yangını olarak bilinen Winecoff Hotel felaketi, 119 kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlandı. “Yangına dayanıklı” olarak tanıtılan otelde yangın alarm sistemlerinin ve yeterli kaçış yollarının bulunmaması, bu büyük trajediyi doğurdu. Bu olay, ABD genelinde otel güvenliği yönetmeliklerinin köklü bir şekilde gözden geçirilmesine neden oldu.

Daeyeonggak Hotel yangını (1971)

Güney Kore’nin başkenti Seul’de 25 Aralık 1971’de çıkan yangın, ülkenin en ölümcül otel felaketi olarak tarihe geçti. Yangında 158 kişi yaşamını yitirdi. Binanın tasarımı ve eksik yangın söndürme sistemleri, felaketin boyutunu büyüten temel unsurlar oldu.

Dupont Plaza Hotel yangını (1986)

Porto Riko’nun başkenti San Juan’da, 31 Aralık 1986’da meydana gelen yangın, 97 kişinin ölümüne neden oldu. Bu yangının sendikal anlaşmazlıklar nedeniyle çalışanlar tarafından kasten çıkarıldığı iddia edildi. Felaket, Porto Riko’da otel güvenliği standartlarının yeniden düzenlenmesinde mihenk taşı oldu.

Sıkı yönetmelikler çok önemli

Bu tür felaketler, ihmallerin ağır bedelini tüm dünyaya gösterdi. Bugün otel ve yüksek binalarda duman algılama cihazları, sprinkler sistemleri ve acil tahliye yolları zorunlu hale getirildi. Ancak bu önlemlerin yalnızca uygulanması değil, düzenli denetlenmesi de büyük önem taşıyor.

Grand Kartal Otel yangını, tarih boyunca yaşanan diğer otel yangınları gibi güvenlik önlemlerinin ne kadar hayati olduğunu bir kez daha hatırlattı. Daha sıkı denetimler ve gelişmiş teknolojilerle bu tür trajediler önlenebilir. İnsan hayatını korumak için hiçbir tedbirin fazla olmadığı gerçeği, tüm dünya için ortak bir ders olmalıdır.

Kahinler gerçekten geleceği görüyor mu?

Kahinlerin geleceği bildiklerini iddia etmesi, tarih boyunca pek çok insanı etkiledi. Ancak bilim, psikoloji ve sosyoloji, bu iddiaların gerçekçi olmadığını ortaya koyuyor.

Geleceği bilmek, insanoğlunun yüzyıllardır peşinden koştuğu bir hayal. Kahinler, bu hayali gerçekleştirebilecekleri iddiasıyla tarih boyunca toplumlarda büyük bir etki yaratmayı başardılar. Ancak günümüz bilim ve teknolojisi, bu mistik figürlerin iddialarını sorgulamamıza olanak tanıyor.
Kahinlere inanmanın ardındaki psikolojik, sosyolojik ve tarihi dinamikler neler? Gerçekten kehanetler mümkün mü, yoksa bu sadece insan algısıyla oynayan bir manipülasyon mu? Bu yazıda, kahinlere olan inancın perde arkasına ışık tutacağız.

Psikolojik yöntemler ve Barnum Etkisi

Psikologlar, kahinlerin “soğuk okuma” gibi teknikler kullanarak insanların duygularına hitap ettiğini belirtiyor. Soğuk okuma, kahinlerin genellikle genel ifadeler kullanarak bireylerin kendilerini bu ifadelerle özdeşleştirmelerini sağladığı bir yöntem. Örneğin, “Hayatınızda bir dönüm noktası var” ya da “Yakın zamanda önemli bir karar aldınız” gibi geniş ifadeler, birçok insan için doğru görünebilir. Bu durumu açıklayan Barnum etkisi, bireylerin kendilerine özgü olmayan genellemeleri kişisel olarak doğru kabul etmelerine dayanıyor.

Bilim ne diyor?

Bilim insanları, geleceği tahmin etmenin ancak somut verilere ve analizlere dayanarak mümkün olabileceğini vurguluyor. Meteorologların hava tahminleri ya da astronomların güneş tutulması hesaplamaları gibi örnekler, tamamen bilimsel yöntemlere dayanıyor. Ancak kahinlerin yöntemleri hiçbir bilimsel temele sahip değil.

Tarihten örnekler

Kahinlik, Antik Yunan’dan Roma İmparatorluğu’na kadar birçok medeniyette önemli bir yer tutmuştu. Örneğin, Delphi Kahini, dönemin liderleri için karar alma süreçlerinde etkiliydi. Ancak tarihçiler, bu kehanetlerin genellikle muğlak ve yoruma açık olduğunu ifade ediyor. Günümüzde ise bilim ve teknoloji sayesinde, kahinlerin geçmişteki iddialarının doğal fenomenlerle açıklanabildiği kanıtlandı.

Toplumsal dinamikler ve inanç

Sosyologlara göre, kahinlere inanma eğilimi belirsizlik dönemlerinde artış gösteriyor. Ekonomik krizler, savaşlar veya felaketler sırasında insanlar, hayatlarına yön verecek bir rehber arayışına giriyor. Ancak bu durum, bireyleri kendi sorumluluklarından uzaklaştırabiliyor.

Dini ve ahlaki boyutu nedir?

Birçok dini inanç, geleceği yalnızca Tanrı’nın bildiğini savunuyor. İslam ve Hristiyanlık gibi büyük dinler, kahinlik ve sahte kehanetlere karşı uyarılarda bulunuyor. Bu, hem bireylerin hem de toplumların manipülasyona uğramasını engellemeyi amaçlıyor.

Doğrudan çok, hatalı tahminleri var

Kahinlerin hatalı tahminleri de oldukça yaygın. Örneğin, ünlü kahin Nostradamus’un birçok tahmini, olaylar gerçekleştikten sonra anlamlandırılmış. Modern dönemde de kahinler, dünyayı etkileyen büyük olaylarla ilgili yanlış öngörülerde bulunmaya devam ediyor.